Ο εργασιακός μεσαίωνας που ετοιμάζουν για την Ευρώπη

Πρόσφατα εγκρίθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο ένα ψήφισμα, το λεγόμενο ψήφισμα Σέρκας, από το όνομα του Ισπανού σοσιαλιστή ευρωβουλευτή που το εισηγήθηκε, το οποίο περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους εργαζομένους, την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αναδιαρθρώσεων (2012/2061(INI)). Το ψήφισμα αυτό, που είχε ευρύτατη υποστήριξη από τις διάφορες πολιτικές ομάδες του ΕΚ (και όλους τους Έλληνες ευρωβουλευτές, εκτός από εκείνους της αριστεράς), προσπαθεί να βάλει νέους όρους αντιμετώπισης στο ήδη οξύ πρόβλημα των απολύσεων και της ανεργίας, το οποίο αναμένεται να οξυνθεί ακόμα περισσότερο στις χώρες της ΕΕ.
Το πλήρες κείμενο του ψηφίσματος είναι εδώ:
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2013-0005&language=EL&ring=A7-2012-0390
Ας επιχειρήσουμε μια σύντομη παρουσίαση και κριτική. Το ΕΚ με το ψήφισμά του αποδέχεται ως δεδομένα ότι:

• η αναδιάρθρωση δεν αποτελεί νέο φαινόμενο αλλά μια πρακτική που ακολουθείται όλο και πιο συχνά λόγω των οικονομικών προκλήσεων και λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα τελευταία έτη, έχει κερδίσει μεγαλύτερο έδαφος, έχει λάβει διάφορες μορφές, παρουσιάζει έξαρση σε ορισμένους τομείς ενώ χρησιμοποιείται και σε νέους τομείς, με απρόβλεπτες επιπτώσεις στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό των κρατών μελών·

Το ψήφισμα αποδίδει το φαινόμενο αυτό, το οποίο αντιμετωπίζει περίπου ως αναπόφευκτο φυσικό φαινόμενο στην  παγκόσμια οικονομική κρίση που άρχισε το 2008 και χωρίς  να προσδιορίσει τα αίτια της κρίσης, ώστε να προσπαθήσει κανείς με τις αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις να θεραπεύσει αιτιολογικά το φαινόμενο της μαζικής ανεργίας (γιατί περί αυτού πρόκειται), έρχεται να διαπιστώσει ότι αυτή η (ούτως ή άλλως αναπόφευκτη) κρίση, επιβάλλει στις εταιρίες και στους εργαζομένους τους να προβούν στις αναγκαίες αλλαγές προκειμένου να προστατευτούν η ανταγωνιστικότητα και οι θέσεις εργασίας.
Εξαρχής λοιπόν προσδιορίζει ότι το βάρος των αλλαγών θα το επωμισθούν οι εργαζόμενοι, προσθέτοντας στο σημείο αυτό, για παρηγορητικούς λόγους (προς τους εργαζόμενους και προς την υγιή επιχειρηματικότητα) και τις εταιρείες. 


Δεν είναι δυνατόν να σχολιάσουμε μία προς μία τις δεκάδες παραδοχές που υιοθετεί και λαμβάνει υπόψη το ψήφισμα. Αλλά, πώς να μη σταθεί κανείς στον απίστευτο κυνισμό και την παραπλανητική γλώσσα που χρησιμοποιείται όταν δηλώνεται ότι

• απαιτείται η έγκαιρη προετοιμασία των εργαζομένων με σκοπό τη μετάβαση προς μια οικονομία που αξιοποιεί αποδοτικά τους πόρους και είναι οικολογική, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη προσφέρει τεράστιες δυνατότητες απασχόλησης, πλην όμως συνοδεύεται από την ανάγκη αναδιάρθρωσης των μη βιώσιμων τομέων και εταιριών·

Με άλλα λόγια η «ελαστικότητα» των εργασιακών σχέσεων που προετοιμάζεται (και οι απολύσεις, με χρυσωμένο το χάπι ως δήθεν εθελούσιες έξοδοι) γίνεται για… οικολογικούς λόγους και για την αποδοτική αξιοποίηση των πόρων! Και μόνο αυτή η αναφορά, που δυσφημίζει αδίσταχτα την οικολογία και την οικολογική προοπτική της οικονομίας, χρησιμοποιώντας τις ως άλλοθι, θα έπρεπε να αποτρέψει τους Πράσινους ευρωβουλευτές από την υπερψήφιση του κειμένου!
Είναι χαρακτηριστικό ότι με τις τριάντα μία (31) παραδοχές, που αποτελούν το «σκεπτικό» του ψηφίσματος επιδιώκεται να απαλειφθεί και να μη ληφθεί υπόψη η παραμικρή αντίθεση / σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα στις εταιρείες και τους εργαζόμενους καθώς επίσης ανάμεσα στην σύμπραξη της πολιτικής και οικονομικής ελίτ (η οποία προφανώς δεν υφίσταται) και τους εργαζόμενους. Αντίθετα περιγράφεται μια αναπόφευκτη κρίση η οποία απειλεί εξίσου κεφάλαιο και εργασία και η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με καλή / συνεργατική διάθεση, από κοινού. Η βασική αυτή παραδοχή, η οποία εξωραΐζει την επιδίωξη να πληρώσουν οι εργαζόμενοι, με πολλαπλούς τρόπους,  το κόστος της κρίσης, είναι χαρακτηριστική μιας σκληρά μονόπλευρηςς αντίληψης των πραγμάτων, η οποία όμως προσπαθεί να καλυφθεί πίσω από μια περίτεχνη, όσο και κούφια, τεχνοκρατική / πολιτική ιδιόλεκτο.
Έτσι, τα 17 μέτρα της 1^ης σύστασης, συνοψίζονται κατ’ ουσίαν στο ότι θα πρέπει να εμπλέκονται και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στις διαδικασίες απολύσεων των συναδέλφων τους, για το «κοινό καλό». Επιδιώκεται δηλαδή η μετατροπή των συνδικάτων σε εργαλεία συνδιαχείρισης των απολύσεων, διαστρέφοντας και ακυρώνοντας πλήρως το ρόλο τους.
Η επιδίωξη μετατροπής  των συνδικαλιστικών οργάνων σε συνενόχους για τις απολύσεις συνοψίζεται εύγλωττα στη Σύσταση 2 σχετικά με τον στόχο:

• Ο σκοπός είναι να προωθηθεί και να διευκολυνθεί η ενημέρωση και η διαβούλευση για την οικονομική αλλαγή και να βελτιωθεί ο τρόπος με τον οποίο οι εταιρίες, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, οι δημόσιες αρχές και άλλοι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς σε όλη την Ένωση, ο καθένας φέροντας διαφορετική ευθύνη σε διαφορετικά στάδια της διαδικασίας αναδιάρθρωσης, προβλέπουν, προετοιμάζουν και διαχειρίζονται με κοινωνικά και οικολογικά υπεύθυνο τρόπο την εταιρική αναδιάρθρωση (δηλαδή τις απολύσεις)
• Για το σκοπό αυτό, οι εταιρίες και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, κατά την αντιμετώπιση της αναδιάρθρωσης, με πνεύμα συνεργασίας, αναγνωρίζουν ότι οι διαδικασίες αυτές στοχεύουν στην προστασία τόσο των συμφερόντων των εταιριών όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητά τους όσο και των συμφερόντων των εργαζομένων τους, όσον αφορά τις κοινωνικές, υγειονομικές και εργασιακές συνθήκες καθώς και τις συνθήκες απασχόλησης.

Η Σύσταση 4 σχετικά με τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό προγραμματισμό, την προσαρμοστικότητα και την απασχολησιμότητα είναι τυπικό υπόδειγμα τεχνοκρατικής μπουρδολογίας και πολιτικής υποκρισίας, αφού αυτοαναιρεί τις ίδιες της τις θέσεις με την επίκληση του γεγονότος ότι σε πολλές περιπτώσεις οι εταιρίες αναγκάζονται να αναδιαρθρωθούν λόγω απρόβλεπτων αλλαγών στις συνθήκες της αγοράς ή λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων. Είναι χαρακτηριστικό (και καθόλου τυχαίο) ότι η εργασία εδώ γίνεται απασχολησιμότητα.
Οι υπόλοιπες «συστάσεις» κινούνται στο ίδιο πνεύμα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το σημείο 3 της σύστασης 7, με το οποίο προβλέπεται ότι

• Οι εταιρίες ενημερώνουν από την αρχή τις δημόσιες αρχές και τους εκπροσώπους των εργαζομένων στο αντίστοιχο επίπεδο, ιδιαίτερα στο τοπικό επίπεδο, σε εύθετο χρόνο, και τις εμπλέκουν όσο το δυνατό περισσότερο στην εφαρμογή της διαδικασίας αναδιάρθρωσης (δηλαδή στις απολύσεις).

Επίσης,

• Όταν δεν είναι εφικτή η αποφυγή των απολύσεων ή όταν οι απολύσεις αποτελούν μέρος του πακέτου που θα εφαρμοστεί στο πλαίσιο των εναλλακτικών επιλογών, οι εταιρίες, με τη συνδρομή τοπικών αρχών και δημόσιων/ιδιωτικών υπηρεσιών απασχόλησης, συμβάλλουν στην παροχή στους εμπλεκόμενους εργαζομένους της κατάλληλης για την περίσταση βοήθειας με στόχο την ενίσχυση της απασχολησιμότητάς τους και την γρήγορη επανένταξή τους στην αγορά εργασίας με βιώσιμο τρόπο.

Αυτό μεταφράζεται στην απαίτηση οι δήμοι ή οι περιφέρειες αφενός να συμβάλλουν στο χρύσωμα του χαπιού των απολύσεων και αφετέρου να επωμίζονται (εθελοντικά;) μέρος του κόστους διαχείρισης του προβλήματος.
Όσο για τα ευχολόγια περί «δίκαιης αποζημίωσης» των απολυομένων, είχαμε μια καλή ευκαιρία να τα εκτιμήσουμε στην πράξη με τις σφαγιαστικές ρυθμίσεις που επέβαλε η τρόικα για όσους πρόκειται να απολυθούν στη χώρα μας, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το 3^ο μνημόνιο.
Συμπερασματικά, πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο χειραγώγησης της εργασίας, αλλοτρίωσης των συνδικαλιστικών ενώσεων και διαχείρισης της ανεργίας μέσω της διάχυσης της ευθύνης έξω και μακριά από τις εταιρείες. Και μάλιστα υπό το πολιτικά συκοφαντικό προκάλυμμα της οικολογίας και της αξιοποίησης των πόρων για την ανάπτυξη! 
Ευχαριστούμε πολύ, αλλά δεν θα πάρουμε!
Αναδημοσίευση από Panosz